رقابت جهانی برای دستیابی به هوش پیشرفته؛ بازار داغ و مقرون به صرفه هوش مصنوعی!

به گزارش خبرنگار مهر، در سال گذشته هوش مصنوعی به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافت و انواع مدل‌های جدید برای انجام فعالیت‌های گوناگون توسعه یافتند. در همین حال، خطرات عملکرد این فناوری نیز نمایان شد و سوءاستفاده از آن افزایش یافت. در این بین، دوگانگی بین قانون‌گذاری و یا حمایت از هوش مصنوعی برای پیشرفت، به چالشی برای کشورهای مختلف تبدیل گشت. همچنین، رقابتی برای ایجاد مدلی از هوش مصنوعی که برای همه قابل دسترسی و اقتصادی باشد، منجر به توسعه یک سیستم هوش مصنوعی چینی شد که به سرعت جهان را تحت تأثیر قرار داد.

آنچه در ادامه آمده، نتیجه و خلاصه‌ای از اتفاقاتی است که در سال گذشته در این صنعت پرفراز و نشیب روی داده است.

تلاش شرکت‌های ایالات متحده برای هم‌سطح شدن با اوپن ای آی

سال گذشته با شگفت‌زدگی عمومی از محبوبیت مدل‌های زبانی بزرگ آغاز شد و همه تلاش می‌کردند تا با تقلید از اوپن ای آی، پیشرو این حوزه، به سودهای کلان دست یابند. مدل زبانی پیشرفته چت جی‌پی‌تی از اوپن ای آی در خلاصه‌سازی داده‌ها و دسترسی به اطلاعات به‌روز واقعاً مؤثر بود. در این مدت، با وجود اختلافات مدیریتی، اوپن ای آی همچنان یکی از نام‌های برجسته در حوزه هوش مصنوعی باقی ماند. این اختلافات موجب تلاطم‌هایی در شرکت شد، اما اوپن ای آی با معرفی ابزارها و هوش مصنوعی پیشرفته‌تر توانست موقعیت خود را در بازار تثبیت کند. یکی از جذاب‌ترین نسخه‌های این مدل، GPT-۴o بود که امکان مکالمه صوتی با صدای انسانی را فراهم می‌کرد.

این موضوع باعث ایجاد جنجال‌هایی شد، زیرا صدای تولید شده توسط هوش مصنوعی شباهت زیادی به صدای بازیگران معروف هالیوود داشت و همچنین با شکایاتی در کشورهای مختلف به دلیل استفاده از داده‌های کاربران برای آموزش هوش مصنوعی مواجه شد. در حالی که تا قبل از سال گذشته تنها هوش مصنوعی‌هایی که مردم با آنها تعامل داشتند، دستیار صوتی اپل یعنی سیری و آلکسای آمازون بودند، اما با ظهور چت جی‌پی‌تی، محدودیت‌های این دو مدل بیش از پیش مشخص شد و آنان را بر آن داشت تا محصولات پیشرفته‌تری ارائه دهند و در این راستا سرمایه‌گذاری‌هایی انجام دادند. اپل در حال حاضر در حال توسعه هوش مصنوعی‌ای است که با دستگاه‌های آیفون سازگار خواهد شد، اما ارائه این قابلیت‌ها تا سال ۲۰۲۶ به تأخیر افتاده است. آمازون نیز تلاش‌های زیادی برای ارتقاء قابلیت‌های هوش مصنوعی آلکسا انجام داد و به تیم‌های فناوری و سرویس‌های ابری خود تکیه کرد، اما به دلایل مختلف با چالش‌هایی روبرو شد و آلکسا تقریباً بدون تغییر باقی مانده است.

سرمایه‌گذار اوپن‌ای‌آی به رقیب آن تبدیل شد

در این میان، مایکروسافت که یکی از سرمایه‌گذاران اوپن ای آی محسوب می‌شود، تلاش کرد تا قابلیت‌های این فناوری را در محصولات خود ادغام کند. اما در نهایت، مایکروسافت به رقیب اوپن ای آی بدل شد.

مایکروسافت قصد دارد با توسعه مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی و بررسی گزینه‌های جایگزین برای فعال‌سازی محصولاتی مانند چت‌بات کوپایلوت، با همکار قدیمی خود به رقابت بپردازد. این شرکت مدل‌های هوش مصنوعی خود را توسعه داده که می‌توانند با مدل‌های o۱ و o۳mini اوپن ای آی رقابت کنند. از سوی دیگر، گزارش‌ها حاکی از آن است که اوپن ای آی تقاضای مایکروسافت برای دریافت جزئیات فنی درباره نحوه عملکرد o۱ را رد کرده که منجر به ایجاد تنش میان دو شرکت شده است. مایکروسافت همچنین در حال آزمایش مدل‌های هوش مصنوعی از شرکت‌های xAI، متا، آنتروپیک و دیپ سیک به عنوان جایگزین‌های احتمالی فناوری اوپن ای آی برای کوپایلوت است. این شرکت ۱۴ میلیارد دلار در اوپن ای آی سرمایه‌گذاری کرده است.

گوگل و ایلان ماسک به رقابت با ChatGPT وارد شدند

گوگل نیز تلاش کرده است تا همگام با سایر شرکت‌ها باقی بماند و یک دستیار صوتی هوشمند با نام جمینای ارائه داده که قابلیت‌های هوش مصنوعی آن را بهبود می‌بخشد. یکی از ویژگی‌های جدید این هوش مصنوعی این است که به زودی جایگزین موتور جستجوی گوگل خواهد شد و امکان جستجوی هر چیزی را فراهم می‌کند. در همین راستا، شرکت هوش مصنوعی ایلان ماسک، کارآفرین آمریکایی، به نام xAI، مدل پرچمدار جدید خود به نام «گورک ۳» را با قابلیت‌های تازه برای اپلیکیشن iOS و وب معرفی کرده است. xAI، گورک که رقیب چت جی‌پی‌تی ۴ اوپن‌ای‌آی و جمینای گوگل است، توانایی تحلیل عکس‌ها، پاسخ‌گویی به سوالات و فعال‌سازی ویژگی‌های مختلف در شبکه اجتماعی ایکس (متعلق به ایلان ماسک) را دارد.

یک استارت‌آپ چینی به عنوان رقیب اصلی اوپن ای آی شناخته شد

اما شاید بزرگترین شگفتی در صنعت هوش مصنوعی در سال گذشته به یک شرکت کوچک چینی مربوط شود که با بودجه‌ای کم، محصولی به نام «دیپ سیک» را روانه بازار کرد. این محصول به طور ناگهانی بازارهای سهام را دچار تغییرات اساسی کرد و باعث بروز شایعاتی درباره سرقت از مدل‌های شرکت‌های بزرگ شد. همچنین خسارت بزرگی به شرکت‌های بزرگ این حوزه، از جمله شرکت تراشه‌سازی انویدیا وارد کرد و باعث شد که ارزش سهام این شرکت به شدت کاهش یابد. دلیل کاهش ارزش سهام شرکت‌ها ادعای دیپ سیک بود که برای تراشه‌هایی که به منظور آموزش مدل استفاده شده بودند، کمتر از ۶ میلیون دلار هزینه کرده است؛ رقمی که بسیار کمتر از هزینه‌های آموزش مدل‌های هوش مصنوعی شرکت‌های رقبا مانند اوپن ای آی و دیگران است. دیپ سیک، شرکتی مستقر در هانگژو چین است و لیانگ ونفنگ، یکی از بنیان‌گذاران صندوق پوشش ریسک «های فلای»، سهامدار اصلی آن است. این تغییرات باعث شد که بسیاری از تحلیلگران این سوال را مطرح کنند که آیا آمریکا می‌تواند همچنان در حوزه هوش مصنوعی پیشرو باقی بماند یا چین با پیشرفت‌های سریع‌تر و هزینه‌های کمتر، برتری ایالات متحده را به چالش خواهد کشید. از سوی دیگر، محبوبیت دیپ سیک تأثیر عمیقی بر شرکت‌های موجود در سیلیکون ولی گذاشته و کارآیی تحریم‌های صادرات فناوری و تراشه آمریکایی به چین را زیر سوال برده است. مردم و کارشناسان چینی با توجه به محبوبیت دیپ سیک به این نتیجه رسیده‌اند که تحریم‌های آمریکا علیه صنعت فناوری چین ناکام مانده است.

رقابت با دیپ‌مایند، بخش هوش مصنوعی گوگل، باعث کاهش هزینه‌ها شد

عرضه رایگان هوش مصنوعی چینی باعث شد گوگل به‌روزرسانی‌هایی برای مجموعه محصولات هوش مصنوعی جمینای ارائه دهد، از جمله معرفی خط تولیدی جدید که قادر به رقابت با مدل‌های ارزان‌قیمت هوش مصنوعی مانند دیپ سیک چین است. این شرکت فناوری بزرگ چندین نسخه از جمینای را با قیمت‌ها و کارایی‌های متفاوت عرضه می‌کند. گوگل نسخه‌ای سبک از هوش مصنوعی به نام Flash ارائه کرده است، در حالی که مدل Flash Lite آن حتی ارزان‌تر است. با این حال، توسعه‌دهندگان در شرکت‌های هوش مصنوعی آمریکایی معتقدند که مجموع هزینه این سیستم احتمالاً بیشتر بوده است.

رقبای چینی دیپ سیک، شرکت علی‌بابا را معرفی کردند که هوش مصنوعی آن برتر از دیپ‌سیک است.

دیپ‌سیک که با هوش مصنوعی جدید خود شرکت‌های غربی را نگران کرده، در میان شرکت‌های چینی نیز جنجالی به پا کرد و باعث شد آنها نیز با ارائه مدل‌های جدید هوش مصنوعی با رقیب داخلی خود به رقابت بپردازند. در این راستا، علی‌بابا با معرفی یک مدل جدید ادعا کرده که عملکرد محصولش از دیپ‌سیک بهتر است. شرکت چینی علی‌بابا نسخه جدیدی از مدل هوش مصنوعی خود با نام Qwen2.5 را منتشر کرد و مدعی شد که این مدل از دیپ‌سیک V3 نیز قوی‌تر است. همچنین، بایت دنس (مالک تیک‌تاک) دو روز پس از عرضه مدل هوش مصنوعی دیپ‌سیک به نام R1، نسخه به‌روزشده‌ای از مدل هوش مصنوعی خود را منتشر کرد و ادعا کرد که این نسخه در آزمون بنچمارک AIME، که توانایی درک و پاسخگویی مدل‌های هوش مصنوعی به دستورات پیچیده را ارزیابی می‌کند، از محصول o1 اوپن‌ای‌آی بهتر عمل می‌کند. از سوی دیگر، بایدو موتور جستجوی چینی اعلام کرد که چت‌بات هوش مصنوعی خود به نام ارنی را از اول آوریل ۲۰۲۵ به صورت رایگان ارائه خواهد کرد. این شرکت چینی با انتشار بیانیه‌ای در وی‌چت اعلام کرد که این سرویس هوش مصنوعی بدون هیچ هزینه‌ای برای کاربران دسکتاپ و موبایل در دسترس خواهد بود.

اوپن‌ای، با الهام از چین، اقدام به ساخت نخستین عامل مستقل هوش مصنوعی کرده است.

در این زمان، نوآوری‌های هوش مصنوعی با سرعت بیشتری گسترش یافت و یک شرکت چینی به نام مونیکا اعلام کرد که نخستین عامل هوش مصنوعی کاملاً خودکار جهان به نام مانوس را ابداع کرده است. این عامل هوش مصنوعی توانایی انجام فعالیت‌های پیچیده به صورت مستقل و بدون نیاز به راهنمایی انسان را دارد. برخلاف چت‌بات‌های چت جی‌پی‌تی، جمینای یا گورک که به داده‌های ورودی انسانی نیازمندند تا کارهایشان را انجام دهند، مانوس می‌تواند به شکل مستقل تصمیم‌گیری و عمل کند. به همین منظور، این عامل هوش مصنوعی مجبور نیست منتظر دستورات بماند. مونیکا ادعا می‌کند که عامل هوش مصنوعی مانوس عملکردی بهتر از عامل دیپ ریسرچ اوپن ای‌آی دارد. این بار اوپن ای‌آی از یک شرکت چینی تقلید کرده است. این شرکت در میانه رقابت شدید با استارت‌آپ‌های چینی، ابزارها یا عامل‌های هوش مصنوعی را برای توسعه‌دهندگان عرضه کرده است که به آن‌ها کمک می‌کند تا با استفاده از APIها، عامل‌های هوش مصنوعی پیشرفته‌ای را بسازند. ابزار جدید اوپن ای‌آی به نام Responses API بدون هزینه اضافی در اختیار تمامی توسعه‌دهندگان قرار گرفته است.

سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا

با ظهور تکنولوژی دیپ سیک و پشتیبانی آمریکا از هوش مصنوعی، کشورهای دیگر نظیر اتحادیه اروپا نیز تلاش کردند تا با اتخاذ رویکردی آسان‌تر، به پیشرفت این فناوری کمک کنند. پروژه «استارگیت» به منظور توسعه هوش مصنوعی در آمریکا آغاز شد و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بلافاصله پس از ورود به کاخ سفید، از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به ارزش ۵۰۰ میلیارد دلار برای تأمین بودجه یک پروژه زیرساختی هوش مصنوعی خبر داد. این اقدام برای پیشی گرفتن آمریکا از کشورهای رقیب در زمینه فناوری‌های تجاری حساس انجام می‌شود. به گفته ترامپ، شرکت‌های اوپن ای آی، سافت بانک و اورکل تصمیم دارند تا پروژه‌ای مشترک به نام «استارگیت» را برای ساخت مراکز داده و ایجاد بیش از ۱۰۰ هزار شغل در آمریکا اجرایی کنند. این شرکت‌ها به همراه دیگر موسسات متعهد شده‌اند تا ۱۰۰ میلیارد دلار برای تسریع در این پروژه اختصاص دهند و باقی‌مانده سرمایه‌گذاری را طی ۴ سال آینده تکمیل کنند.

فرانسه وارد رقابت در زمینه هوش مصنوعی شد

رئیس‌جمهور فرانسه خبر داد که بخش خصوصی این کشور قصد دارد ۱۰۹ میلیارد یورو در حوزه هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کند، به دنبال تعیین وزیر هوش مصنوعی و برگزاری نشست مربوط به این فناوری در پاریس.

این پروژه شامل سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد یورویی شرکت کانادایی بروکفیلد در حوزه هوش مصنوعی در فرانسه و همچنین سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیارد یورویی امارات متحده عربی در سال‌های آتی است. همچنین، یک استارتاپ فرانسوی به نام میسترال، برنامه‌ای جدید برای مدل هوش مصنوعی مولد خود ارائه داده است. در همین حال، شرکت چینی دیپ سیک با ارائه مدلی ارزان‌تر، مدل‌های گران‌قیمتی مانند چت جی‌پی‌تی اوپن ای‌آی را به چالش کشیده است. استارتاپ میسترال، که دو سال پیش تأسیس شده، مدعی است که هوش مصنوعی متن‌باز Le Chat assistant آن با سریع‌ترین موتورهای استنتاجی جهان فعال می‌شود و می‌تواند به سرعت هزار کلمه در هر ثانیه پاسخ دهد.

دیپ سیک به عنوان انگیزه‌ای برای هند انتخاب شد

دولت هند به دنبال موفقیت بزرگ هوش مصنوعی دیپ سیک در سطح جهانی، از برنامه‌های خود برای توسعه هوش مصنوعی و اختصاص بودجه به این حوزه خبر داد. به طور مشخص، هند اعلام کرد که در مارس ۲۰۲۴ میلادی، مبلغ ۱.۲۵ میلیارد دلار در پروژه‌ای به نام «ماموریت هوش مصنوعی هند» سرمایه‌گذاری خواهد کرد. این پروژه شامل تأمین بودجه برای استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی و توسعه زیرساخت‌های این فناوری در کشور است. اجرای کامل این طرح بین ۴ تا ۸ ماه به طول می‌انجامد. همچنین، دولت هند در حال حاضر با ۶ توسعه‌دهنده هوش مصنوعی برای مشارکت در این پروژه در حال مذاکره است، اما جزئیات دقیق هزینه‌ها و شرکت‌های مشارکت‌کننده هنوز اعلام نشده است.

هیاهوهای مربوط به هوش مصنوعی از نقاط مختلف جهان

در سال گذشته، این فناوری نگرانی‌های زیادی درباره کلاهبرداری، سوءاستفاده و انتشار اخبار جعلی ایجاد کرد. این مسائل با برگزاری چند انتخابات جهانی، از جمله انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، به وجود آمد. به عنوان نمونه، دیپ فیک صدای جو بایدن، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، با رای‌دهندگان در ایالت نیوهمپشایر تماس می‌گرفت. همچنین، مدل‌های هوش مصنوعی در سال گذشته گاهی عملکردهای عجیبی نشان دادند؛ مثل تهدید به مرگ یک دانشجو توسط هوش مصنوعی گوگل. اگرچه چنین رویدادهایی نادر و عجیبند، اما توجهات زیادی را به خود جلب کرده‌اند. با هوشمندتر شدن چت‌بات‌ها و افزایش استفاده از این فناوری در محیط‌های کاری، نیاز به مراقبت بیشتر احساس می‌شود. سوءاستفاده از حق مالکیت معنوی یکی دیگر از چالش‌های هوش مصنوعی در سال گذشته بود. هر تهیه‌کننده هوش مصنوعی از گوگل تا اپل و اوپن‌ای‌آی با اتهاماتی درباره استفاده از محتوای تولیدشده توسط انسان بدون رضایت مالک برای آموزش الگوریتم‌های خود مواجه شده‌اند. با افزایش میل هوش مصنوعی به دریافت داده‌های بیشتر، این چالش‌ها ادامه خواهند داشت.

تدوین ساختار برای فناوری نوظهور

در سال گذشته، هوش مصنوعی به طور روزافزونی قدرتمند شد و بحث‌ها و گمانه‌زنی‌های جهانی در مورد قانونگذاری و نحوه اجرای آن افزایش یافت. اتحادیه اروپا پیشتاز قانونگذاری در این زمینه شد و تلاش کرد تا با مجموعه‌ای از مقررات قوی، اطمینان حاصل کند که سیستم‌های هوش مصنوعی به صورت اخلاقی و شفاف باقی می‌مانند، به حقوق بشر احترام می‌گذارند و با هدفگیری ریسک‌ها، نوآوری را محدود نمی‌کنند. برای شرکت‌های آمریکایی فعال در زمینه هوش مصنوعی که در اروپا فعالیت می‌کنند، این به معنای لزوم پیروی محصولات و خدماتشان از مجموعه‌ای از استانداردها و دستورالعمل‌ها بود. همچنین، در ماه نوامبر سال گذشته، اتحادیه اروپا پیش‌نویس آیین‌نامه‌ای به نام «هوش مصنوعی برای مقاصد عمومی» را منتشر کرد. این سند به عنوان راهنمایی برای مدیریت ریسک‌ها عمل می‌کند و چارچوبی برای شرکت‌ها فراهم می‌آورد که باید برای اجتناب از جریمه‌ها از آن تبعیت کنند. لازم به ذکر است که قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا از اول اوت ۲۰۲۵ میلادی به مرحله اجرا خواهد رسید.

توافق ایالات متحده، اروپا و بریتانیا برای پایش هوش مصنوعی

وزارت دادگستری ایالات متحده، کمیسیون تجارت فدرال آمریکا، کمیسیون اروپا و سازمان رقابت و بازارهای بریتانیا در بیانیه‌ای مشترک اظهار داشتند که هدف ما، بر اساس قوانین موجود، تضمین رقابت سالم و رفتار منصفانه و شفاف با مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها است. پیشرفت‌های فناوری می‌توانند ابزارهای نوینی برای رقابت، افزایش فرصت‌ها، نوآوری و رشد فراهم کنند. بر این اساس، باید تلاش کنیم تا جامعه از تمامی مزایای این تحولات بهره‌مند شود. افزون بر این، اولین پیمان بین‌المللی الزام‌آور در حوزه هوش مصنوعی به امضا رسید. به گفته سازمان حقوق بشر شورای اروپا، این پیمان بین‌المللی توسط کشورهایی از جمله اعضای اتحادیه اروپا، آمریکا و بریتانیا به امضا رسید. "کنوانسیون هوش مصنوعی" که چندین سال در دست تهیه بود، در ماه مه ۲۰۲۴ پس از مذاکرات میان ۵۷ کشور و بررسی ریسک‌های هوش مصنوعی و همچنین تاکید بر ترویج نوآوری مسئولانه به تصویب نهایی رسید.

نظارت ایالات متحده بر استفاده از هوش مصنوعی در نیروهای مسلح

با این حال، اروپا تنها مرجع قانون‌گذاری در این حوزه نبود و کاخ سفید نیز رهنمودهایی برای کاربرد هوش مصنوعی در ارتش ارائه داد. این یادداشت تازه، چارچوبی را برای استفاده روزانه از هوش مصنوعی در سازمان‌های نظامی و اطلاعاتی مشخص کرده و ضرب‌الاجل‌هایی برای بررسی برنامه‌ها و مقررات ابزارهای هوش مصنوعی توسط این سازمان‌ها تعیین کرده که بسیاری از آن‌ها پس از پایان دوره ریاست جمهوری جو بایدن اعتبار خود را از دست خواهند داد. این یادداشت همچنین محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای برای استفاده از هوش مصنوعی، به ویژه در زمینه سیستم‌های تسلیحاتی وضع کرده است. به‌علاوه، این یادداشت اقدامات حفاظتی برای پیشرفت‌های هوش مصنوعی در بخش خصوصی به عنوان دارایی‌های ملی که باید در برابر جاسوسی یا سرقت دشمنان خارجی محافظت شوند، تعریف کرده است.

قانونی برای محدودیت صادرات تراشه‌های تولید شده در آمریکا به کشور چین

رقابت میان چین و آمریکا در زمینه هوش مصنوعی به حوزه تراشه‌ها نیز نفوذ کرده و آینده صنعت را به شکل نامعلومی درآورده است. به همین دلیل، دولت آمریکا قوانینی را برای گسترش محدودیت‌های صادرات تراشه‌های هوش مصنوعی معرفی کرد. پیش از عرضه دیپ سیک، دولت بایدن قوانین جدیدی برای محدود کردن صادرات تراشه‌های پیشرفته رایانشی که در توسعه هوش مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند، ارائه کرده بود. این حرکت با هدف رفع نگرانی‌های امنیت ملی آمریکا درباره فناوری و همچنین منافع اقتصادی برای تولیدکنندگان و کشورهای دیگر صورت گرفت، اما قانون پیشنهادی رئیس‌جمهور آمریکا باعث نگرانی‌هایی در میان مدیران ارشد صنعت تراشه‌سازی و مقامات اتحادیه اروپا درباره محدودیت‌های صادراتی شده که تأثیر آن بر ۱۲۰ کشور احساس می‌شود. از جمله کشورهایی که احتمالاً دسترسی‌شان به تراشه‌های لازم برای توسعه مراکز داده هوش مصنوعی و محصولات مبتنی بر این فناوری کاهش خواهد یافت، می‌توان به مکزیک، پرتغال، منطقه تحت کنترل رژیم صهیونیستی و سوئیس اشاره کرد. هرچند که هدف اصلی این محدودیت‌های صادراتی آمریکا، چین است.

مالزی نیز به گروه کشورهایی که قوانین مربوط به هوش مصنوعی را تنظیم می‌کنند، پیوست.

در سال گذشته، انوار ابراهیم، نخست وزیر مالزی، اعلام کرد که این کشور قصد دارد مقرراتی برای ترویج استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی ارائه دهد. به گفته انوار، سیاست ملی ابررایانشی مالزی بر چهار حوزه اصلی تمرکز خواهد داشت که شامل نوآوری و بهبود خدمات عمومی، رقابت و رشد اقتصادی، افزایش اعتماد کاربران و امنیت داده‌ها، و توانمندسازی شهروندان از طریق آموزش دیجیتال است. علاوه بر این، دولت مالزی یک دفتر ملی هوش مصنوعی تأسیس کرده است که هدف آن شکل‌دهی سیاست‌ها و مدیریت مسائل نظارتی است، چرا که این کشور قصد دارد به عنوان یک مرکز منطقه‌ای برای توسعه هوش مصنوعی شناخته شود. در سال گذشته، این کشور واقع در جنوب شرقی آسیا، میلیاردها دلار سرمایه از شرکت‌های فناوری جهانی جذب کرد تا زیرساخت‌های حیاتی مورد نیاز برای تقاضای فزاینده ابررایانشی و خدمات هوش مصنوعی را فراهم کند. پیش‌بینی می‌شود که این دفتر به عنوان یک نهاد متمرکز برای هوش مصنوعی، برنامه‌ریزی استراتژیک، تحقیق و توسعه، و نظارت‌های نظارتی فعالیت کند. همچنین این نهاد قصد دارد در سال اول فعالیت خود، هفت اقدام ارائه دهد که شامل تدوین دستورالعمل‌های اخلاقی، یک چارچوب نظارتی برای هوش مصنوعی و برنامه‌ای پنج‌ساله برای هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰ میلادی است.

فرانسه یک وزیر جدید برای حوزه هوش مصنوعی منصوب کرد

فرانسه در شرایطی که با تغییرات سیاسی مواجه است، اولین وزیر هوش مصنوعی خود را معرفی کرده است. این کشور اروپایی به دنبال آن است که در عرصه جهانی به عنوان رهبر هوش مصنوعی شناخته شود. کلارا شاپاز، که مدیر ارشد اجرایی استارتاپ دولتی «فرنچ تک» بوده، به عنوان وزیر هوش مصنوعی و دیجیتال فرانسه منصوب خواهد شد. از زمانی که شرکت آمریکایی اوپن ای آی در سال ۲۰۲۲ چت جی پی تی را راه‌اندازی کرد، فرانسه تلاش کرده است تا تعداد شرکت‌های هوش مصنوعی خود مانند میسترال ای آی را افزایش دهد.

اروپا ناچار به چشم‌پوشی از اجرای قوانین شد.

در این بین، شهروندان ایالات متحده از نحوه برخورد مقامات اروپایی با قوانین مرتبط با هوش مصنوعی رضایت نداشتند. با بازگشت دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور به کاخ سفید، این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفت و اروپا به طور ناگهانی رویکرد خود را نسبت به این قوانین تغییر داد. همچنین، در اجلاس هوش مصنوعی در پاریس، تمامی نگاه‌ها به این موضوع جلب شد که آیا دولت دونالد ترامپ قادر خواهد بود با چین و ۱۰۰ کشور دیگر به توافقی در زمینه توسعه ایمن هوش مصنوعی دست یابد یا خیر.

در اروپا، به‌ویژه در فرانسه که به بوروکراسی و ریسک‌گریزی معروف است، تمایل زیادی به بحث پیرامون چارچوب‌های سیاست‌های هوش مصنوعی وجود دارد. با این حال، این چارچوب‌ها شامل قوانینی نمی‌شوند که ممکن است مانع رشد شرکت‌های داخلی پیشرو شوند، به‌خصوص در شرایطی که این شرکت‌ها از رقبای آمریکایی خود عقب مانده‌اند. به گفته شرکت‌کنندگان در اجلاس، کشورهایی مانند فرانسه در حال بررسی راه‌هایی برای اجرای قوانین هوش مصنوعی اتحادیه اروپا به شکلی انعطاف‌پذیر هستند تا نوآوری محدود نشود. همچنین، در اجلاس هوش مصنوعی که در پاریس برگزار شد، فرانسه و اروپا تعهد خود به حمایت از رشد این فناوری در قاره را اعلام کردند. رئیس جمهور فرانسه در این اجلاس اعلام کرد که اروپا برای پیشرفت هوش مصنوعی در منطقه قوانین را کاهش خواهد داد. از سوی دیگر، هنا ویرکونن، رئیس دیجیتال اتحادیه اروپا، قول داد که این منطقه قوانین خود را به شیوه‌ای که دوستدار کسب و کار باشد، ساده‌سازی و اجرا خواهد کرد. به دنبال این تحولات، اتحادیه اروپا سه پیش‌نویس قانون مرتبط با شرکت‌های فناوری را کنار گذاشت، در حالی که قبلاً تلاش داشت این قوانین را وضع کند.

کمیسیون اتحادیه اروپا تصمیم به لغو پیش‌نویس قوانین مرتبط با حق امتیاز فناوری‌ها، هوش مصنوعی و حریم خصوصی کاربران در اپلیکیشن‌های پیام‌رسان گرفت و اعلام داشت که انتظار می‌رود قانونگذاران و کشورهای عضو اتحادیه این قوانین را بپذیرند. هر سه پیشنهادی که ارائه شده بود، با فشار لابی‌های گسترده صنایع و شرکت‌های بزرگ فناوری مواجه شدند. یکی از این قوانین بر تنظیم حق امتیازهای استاندارد در فناوری‌های مرتبط با تجهیزات مخابراتی، موبایل، رایانه، خودروهای متصل به اینترنت و دستگاه‌های هوشمند تمرکز داشت. این قانون دو سال پیش پیشنهاد شده بود. مدیر اجرایی اتحادیه اروپا اظهار داشت که در برنامه کاری ۲۰۲۵ هیچ توافقی پیش‌بینی نمی‌شود و در عین حال بررسی ارائه پیشنهادی جدید را در نظر خواهد گرفت. پیش‌نویس قانون دوم که به عنوان دستورالعمل مسئولیت هوش مصنوعی شناخته می‌شود، در سال ۲۰۲۲ پیشنهاد شد و به مصرف‌کنندگان این امکان را می‌داد تا در صورت خسارت ناشی از خطا یا کوتاهی ارائه‌دهنده، توسعه‌دهنده یا کاربر فناوری هوش مصنوعی، از طریق شکایت، جبران خسارت دریافت کنند.

سرقت مشاغل از سوی هوش مصنوعی

در سال گذشته، یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها درباره هوش مصنوعی این بود که آیا این فناوری می‌تواند مشاغل را نابود کند؟ این سوال همواره وجود داشته است، اما هیچ‌گاه به این اندازه مورد توجه قرار نگرفته بود. با ظهور ابزارهای جدید هوش مصنوعی، امکان انجام کارها بدون نیاز به دخالت انسان فراهم شده است و این موضوع تهدیدی برای برخی از فعالیت‌های اداری محسوب می‌شود. به عنوان نمونه، ایلان ماسک چت‌باتی را برای یکی از آژانس‌های دولتی آمریکا توسعه داده تا فرآیند اتوماسیون را تسهیل کند. در همین زمان، هزار نفر از کارکنان این اداره از کار برکنار شده‌اند.

کارکنان اداره خدمات عمومی ایالات متحده که وظیفه مدیریت املاک دولتی و برخی فرآیندهای فناوری اطلاعات را بر عهده دارند، یک چت‌بات خصوصی از وزارت بهره‌وری به رهبری ایلان ماسک دریافت کرده‌اند تا به خودکارسازی فعالیت‌های این سازمان یاری رساند. این چت‌بات GSAi نام‌گذاری شده است. اداره خدمات عمومی یکی از آژانس‌های دولتی آمریکا محسوب می‌شود که با کاهش قابل‌توجهی در تعداد نیروی انسانی خود روبرو شده و تاکنون هزار نفر از کارکنان آن اخراج شده‌اند.

«مجمع جهانی اقتصاد» گزارش سالانه‌ای درباره چشم‌انداز مشاغل منتشر کرده است. در این گزارش، شرکت‌کنندگان به مجمع اعلام کردند که تقاضا برای استخدام افرادی با مهارت در سه حوزه هوش مصنوعی، داده‌های شبکه و امنیت سایبری، و به طور کلی سواد فناورانه، بیشتر از سایر حوزه‌ها است. در قسمتی از این گزارش آمده است که نیمی از کارفرمایان تصمیم دارند به دلیل هوش مصنوعی، مسیر کسب و کار خود را تغییر دهند. همچنین دو سوم از آنها قصد دارند افرادی با مهارت‌های خاص در زمینه هوش مصنوعی را جذب کنند. از سوی دیگر، ۴۰ درصد از کارفرمایان پیش‌بینی می‌کنند که در بخش‌هایی که امکان خودکارسازی مشاغل با هوش مصنوعی وجود دارد، نیروی انسانی را کاهش دهند.

افزایش استفاده از هوش مصنوعی برای کارمندان اداری نگران‌کننده است، زیرا اتوماسیون می‌تواند به آسانی جایگزین آنها شود. طبق گزارش‌ها، تعداد این مشاغل طی ۵ سال آینده با کاهشی بی‌سابقه مواجه خواهد شد. با این حال، این گزارش برای مشاغلی که جایگزینی آنها با رایانه‌ها دشوارتر است، نویدبخش است. همچنین پیش‌بینی می‌شود که مشاغلی مانند کشاورزی، رانندگان تحویل، کارگران ساختمانی، فروشندگان و کارگران فرآوری غذا سریع‌ترین رشد را داشته باشند. علاوه بر این، مشاغل مراقبتی مانند پرستاری، مددکاری اجتماعی و دستیاران مراقبت‌های شخصی، و همچنین مشاغل آموزشی نیز به شدت در حال گسترش خواهند بود.