اعلام شد: ضریب‌تأثیر و رتبه‌بندی چارکی نشریات علمی نمایه‌شده
خلاصه مطلب
به نقل از خبرگزاری مهر و بر اساس اطلاعات مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل‌زاده، رئیس این مؤسسه بیان کرد که ISC مسئولیت رصد و پایش علم و فناوری جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای اسلامی را از طریق تحلیل‌های علم‌سنجی برعهده دارد. سامانه نشریات علمی (ISC-JCR) از سال ۱۳۸۰ به بررسی نشریات کشورهای اسلامی مشغول است. در این راستا، مؤسسه ISC به عنوان سومین پایگاه استنادی در جهان، تلاش کرده است تا عملکرد نشریات کشورهای اسلامی را که در آن نمایه شده‌اند، ارزیابی کرده و به ایجاد مرجعیت علمی کمک کند.
وی اظهار کرد: با تحلیل ۱۹۶۷۲۴۸ ارجاع از ۵۵۰۸۱ مقاله منتشرشده در سال ۱۴۰۲ در ۳۹۹۰ نشریه‌ای که توسط ISC نمایه شده‌اند و به ۱۵۶۰۷۴ مقاله نشریات سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ استناد کرده‌اند؛ ضریب تأثیر سال ۱۴۰۲ (۲۰۲۳) محاسبه شده است. لازم به ذکر است که برای ارزیابی تاثیر خود استنادی بر ضریب تاثیر نشریات، ضریب تاثیر بدون در نظر گرفتن خود استنادی نیز محاسبه شده است. این نتایج در وب‌سایت https://jcr.isc.ac منتشر شده‌اند.
تعداد مجلاتی که دارای شاخص تأثیرگذاری هستند:
رئیس مؤسسه ISC بیان کرد که در مجموع ۳۹۹۷ نشریه در پایگاه ISC وجود دارد و از این میان ۱۹۱۱ نشریه توانسته‌اند در سامانه نشریات علمی (ISC-JCR) حضور یابند. بر اساس اطلاعات سامانه شاخص‌های علم‌سنجی نشریات، از این تعداد ۱۷۱۳ نشریه به ضریب تاثیر دست یافته‌اند و برای ۱۹۹ نشریه دیگر به دلیل نقص در تعداد شماره‌های ارسال‌شده، ضریب تاثیر با مقدار NA نشان داده شده است.
او تأکید کرد که برای محاسبه ضریب تأثیر، تکمیل شماره‌های دو سال پیش از سال محاسبه ضریب تأثیر ضروری است تا نتایج به دست آمده، به درستی کیفیت واقعی نشریات را منعکس کنند. زیرا کمبود مقالات در سال‌های گذشته باعث می‌شود مخرج رابطه ضریب تأثیر کوچکتر شود و ضریب تأثیر به طور غیرواقعی افزایش یابد و نشریات نامنظم تشویق شوند. لازم به ذکر است که برای افزایش دقت و تکمیل زنجیره استنادات نشریات، سال اعلام ضریب تأثیر به سال قبل، یعنی سال ۱۴۰۲، مربوط می‌شود.
نمودار شماره ۱ - تعداد مجلات با ضریب تأثیر
رئیس مؤسسه ISC اظهار داشت: برای ارائه وضعیت حوزه‌های موضوعی مختلف در ISC، تعداد نشریات با ضریب‌تأثیر و میزان بالاترین ضریب‌تأثیر آن‌ها در جدول ۱ و نمودارهای ۲ و ۳ نمایش داده شده است. بالاترین ضریب‌تأثیر در میان نشریات نمایه‌شده در ISC به حوزه علوم انسانی و هنر و همچنین علوم اجتماعی اختصاص دارد و حوزه موضوعی علوم اجتماعی در مجموعه نشریات ISC بیشترین تعداد نشریه را دارد.
جدول شماره ۱ - بیشترین ضریب تاثیر در حوزه‌های اصلی موضوعی در سال ۱۴۰۲
| بیشترین ضریب‌تأثیر در سال ۱۴۰۲ |
شمارگان نشریه سال ۱۴۰۲ |
حداکثر ضریب تأثیر سال ۱۴۰۱ |
تعداد نشریات سال ۱۴۰۱ |
|
| ۲.۶۱۸ |
2.82 |
بازنویسی متن به این صورت است. |
جامعه‌شناسی |
|
| 2.075 |
درخواست شما این است که متن زیر به صورت دیگری نوشته شود. لطفاً متن مورد نظر خود را ارائه کنید تا من بتوانم آن را برای شما بازنویسی کنم. |
۱.۵۴۳ |
پانصد |
مهندسی و علوم پایه |
| ۱.۸۵۷ |
پزشکی و بهداشت عمومی |
|||
| 1.618 |
نسخه بازنویسی شده متن به زبان فارسی به این صورت است: |
شماره ۳۸۸ |
هنر و رشته‌های علوم انسانی |
|
| دو هزار و هفتاد و پنج |
۲.۸۲۱ |
زیست‌شناسی |
||
| 0.652 |
۱۹ |
چندرشته‌ای به معنای همکاری و تعامل بین رشته‌های مختلف علمی است که برای حل مسائل پیچیده به کار می‌رود. |
نمودار شماره ۲ - بیشترین ضریب‌تأثیر مجلات در حوزه‌های گسترده موضوعی
نمودار شماره ۳ - شمار نشریات در حوزه‌های مختلف موضوعی
تعداد مجلات دارای چارک (Quartile):
رئیس مؤسسه ISC اظهار داشت که ضریب‌تأثیر یک شاخص کمّی است که برای ارزیابی و رتبه‌بندی نشریات به صورت جداگانه بر اساس تعداد استنادهای به آن به کار می‌رود و به‌طور دقیق رتبه نشریه را در زیرگروه تخصصی‌اش نشان نمی‌دهد. برای اینکه بتوانیم نشریات را در هر زیرگروه علمی با توجه به تعداد موجودشان دسته‌بندی کنیم، باید از چارک یا همان تقسیم‌بندی نشریات به گروه‌های Q۱, Q۲, Q۳, Q۴ بهره ببریم.
نمودار ۴- شمار نشریات دارای چارک
رئیس مؤسسه ISC بیان کرد که در جدول ۲ و نمودار ۵، تعداد نشریات در هر چارک مشخص شده است. لازم به ذکر است که به دلیل اینکه یک نشریه می‌تواند در چند زیرگروه تخصصی عضو باشد، این امکان وجود دارد که همزمان در چند چارک قرار گیرد. برای مثال، نشریه «اپیدمیولوژی ایران» در زیرگروه تخصصی پزشکی در چارک Q۳ و در زیرگروه تخصصی علوم اجتماعی در چارک Q۴ قرار دارد.
جدول شماره ۲ - تعداد و نسبت نشریات در هر چارک
| چارک به عنوان یکی از مفاهیم آماری، به نقاطی اشاره دارد که داده‌ها را به چهار بخش مساوی تقسیم می‌کنند. این نقاط برای تحلیل و توصیف توزیع داده‌ها بسیار مهم هستند و شامل چارک اول، دوم (میانه) و سوم می‌باشند. |
شمار نشریات |
| ابتدا (Q1) |
در سال ۱۳۸۲، تغییرات عمده‌ای در سیاست‌های اقتصادی کشور صورت گرفت که بر روند توسعه و پیشرفت اقتصادی تأثیر قابل توجهی گذاشت. |
| دومین فصل سال بهار است که در آن طبیعت بیدار می‌شود و زندگی دوباره به گیاهان و درختان بازمی‌گردد. |
بازنویسی کردن این متن به صورت دقیق و بدون تغییر در اطلاعات آن چالشی است که نیازمند دقت و توجه به جزئیات می‌باشد. هدف اصلی این است که به جای استفاده از عبارات و جملات اصلی، به گونه‌ای دیگر همان معنا و مفهوم را منتقل کنیم. |
| سوم (Q3) |
در بازنویسی متن، ابتدا و انتهای آن را با عبارات "{ssttaarrtt}" و " |
| چهارم (Q۴) به معنای سه‌ماهه‌ی پایانی یک سال است. |
در سال ۱۲۹۴، رویدادهای مهم و تاثیرگذاری در تاریخ رخ داد که بر روند جهانی تاثیر بسزایی داشتند. |
نمودار شماره ۵ - میزان نشریات در هر چارک