گفتوگو با برند واگنر، مدیرعامل گوگل کلاد آلمان درباره هوش مصنوعی و رایانش ابری

خلاصه مطلب
گوگل از رشد قوی در کسبوکار ابری و تقاضای زیاد برای هوش مصنوعی بهرهمند شده است. در این مصاحبه، برند واگنر، مدیرعامل گوگل کلاود در آلمان، توضیح میدهد که چگونه شرکتهای صنعتی از فناوری ابری بهره میبرند و چرا این شرکت در زمینه هوش مصنوعی پیشرو است.
مصاحبه توسط اکسل هانه، روزنامهنگار آزاد در هامبورگ انجام شده است.
بزرگترین چالشهای صنعت آلمان در مسیر دیجیتالی شدن کدامند و گوگل کلاود چگونه میتواند کمک کند؟
برند واگنر: چالشهای صنعت متنوعاند. اولین نکته، نیاز به کارایی و بهینهسازی هزینههاست: هر شرکتی میخواهد مطمئن شود که در آینده نیز پابرجا خواهد بود. بهینهسازی میتواند با استفاده از دادهها صورت گیرد. ما صنعت را با راهحلهایی مثل Manufacturing Data Engine (MDE) یاری میکنیم. این ابزار پروتکلهای مختلف سیستمهای تولیدی را درک کرده، دادهها را به هم متصل میکند و به آنها معنا میبخشد. این امر به شناسایی ناهنجاریها و افزایش کارایی در تولید کمک میکند.
دومین نکته امنیت است: گوگل در سالهای اخیر سرمایهگذاریهای قابل توجهی در این زمینه انجام داده است، از جمله خرید شرکتهای امنیتی. ما در گوگل بر مفهوم «اعتماد از طراحی» تاکید داریم: در هر درخواست داده بررسی میشود که آیا کاربر واقعاً همان کسی است که ادعا میکند و آیا دسترسی به دادهها دارد یا خیر.
مشتریان گوگل کلاود چه کسانی هستند؟
واگنر: ما به مشتریان در هر اندازه خدمت میکنیم، از استارتآپها تا شرکتهای بزرگ مانند بوش یا دایملر. یکی از اهداف اصلی ما دموکراتیزه کردن فناوری اطلاعات و تکنولوژی است. مهم نیست که شرکت کوچک باشد یا بزرگ: همه به همان فناوریها دسترسی دارند.
«تمام این شرکتها بر ارزش افزودهای که میتوانند از دادههایشان ایجاد کنند، واقفاند.»
مشتریان ما از بخشهای تولیدی با فرآیندهای کنترلشده، صنعت خودرو و بسیاری دیگر از بخشها میآیند. تمام این شرکتها بر ارزش افزودهای که میتوانند از دادههایشان ایجاد کنند، واقفاند. به عنوان مثال، ما با مشتریان همکاری میکنیم تا فرآیندهای تولیدشان را بهینه کرده و ضایعات را کاهش دهیم. یک نمونه در صنعت سرامیک است. با استفاده از تشخیص تصویر و یادگیری ماشینی، میتوانیم آسیبهای محصولات را زودتر شناسایی کرده و کارایی تولید را افزایش دهیم. همین رویکرد در صنعت خودرو نیز به کار میرود.
هوش مصنوعی چه نقشی در این میان ایفا میکند؟
واگنر: هوش مصنوعی قطعاً یکی از اولویتهاست. اگر به محصولات امروزی که ارائه میدهیم نگاه کنید، بسیاری از آنها توسط صدها میلیون نفر و برخی حتی توسط تا دو میلیارد نفر روزانه استفاده میشوند. همه این برنامهها تنها به لطف هوش مصنوعی کار میکنند. یک مثال خوب گوگل مپس است: اگر بخواهید مسیری با کمترین اثر کربنی را ببینید، این تنها با هوش مصنوعی ممکن است. وضعیت ترافیک و سایر پارامترها باید در نظر گرفته شوند تا چنین تصمیماتی گرفته شود. همچنین در مراکز داده ما از هوش مصنوعی برای خودکارسازی ارائه کانتینرها استفاده میشود. علاوه بر هوش مصنوعی، مدیریت دادهها نیز موضوع مهمی است. بسیاری فکر میکنند که میتوانند فقط هوش مصنوعی را پیادهسازی کنند و همه چیز حل میشود. اما قبل از اینکه هوش مصنوعی به طور مؤثر استفاده شود، باید دادهها جمعآوری و تحلیل شوند.
گوگل چگونه از هوش مصنوعی برای کاهش مصرف انرژی و اثر کربنی خود استفاده میکند؟
واگنر: گوگل از همان ابتدا با استفاده از یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی شروع به بهینهسازی مراکز داده خود کرد. یک مثال: ما دائماً دادههایی درباره شرایط مراکز دادهمان مانند دما و کارایی سیستمهای خنککننده جمعآوری میکنیم. اگر در جنوب اروپا خورشید زیادی باشد و بتوانیم آنجا برق بدون کربن تولید کنیم، بهتر است عملیات محاسباتی را آنجا انجام دهیم تا در آلمان. به طور متوسط، یک مرکز داده گوگل بیش از 1.5 برابر کارآمدتر از یک مرکز داده شرکتی معمولی است و در مقایسه با پنج سال پیش، با همان مقدار انرژی الکتریکی حدوداً سه برابر بیشتر قدرت پردازش ارائه میدهیم.

از سال 2012، مقدار PUE سالانه میانگین کل ناوگان ما در حد 1.12 یا کمتر بوده است. از سال 2017، ما اولین شرکت بزرگ هستیم که مصرف سالانه برق خود را 100% از انرژیهای تجدیدپذیر تأمین میکنیم. تا سال 2030، ما برای تمامی فعالیتهای تجاری و زنجیره ارزش خود به دنبال صفر خالص انتشار هستیم که توسط هدف بلندپروازانهای برای اجرای مراکز داده و دفاتر با انرژی بدون کربن به صورت 24/7 حمایت میشود. این رویکرد توسط مؤسسات معتبر (مانند TU Berlin و IEA) به عنوان یک راه بسیار مؤثر برای کربنزدایی شناخته شده است.
گوگل کلاود در زمینه هوش مصنوعی در بازار چه جایگاهی دارد و چگونه از رقبا متمایز میشود؟
واگنر: ما بسیار خوب قرار داریم و از همان ابتدا شروع به توسعه و استفاده از فناوریهای هوش مصنوعی کردیم. توسعههای ما به مراتب فراتر از آنچه در حال حاضر در بازار است میرود. مثلاً ما Transformer را توسعه دادیم، فناوریای که به بهینهسازی یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی کمک میکند. علاوه بر این، ما با Workspace AI یک پلتفرم توسعه دادیم که مشتریان ما میتوانند دادههای خود را نگه دارند و همچنان از تمام پتانسیل راهحلهای هوش مصنوعی ما بهرهمند شوند. این امر به خصوص برای شرکتهایی که ارزش بالایی برای حفظ حریم خصوصی و امنیت دادهها قائل هستند، اهمیت دارد. ما میتوانیم تضمین کنیم که دادههایی که شما به مدل هوش مصنوعی میدهید، واقعاً فقط دادههای شما هستند و همچنان دادههای شما باقی میمانند. این یک نقطه فروش منحصر به فرد (USP) است.
«توسعههای ما به مراتب فراتر از آنچه در حال حاضر در بازار است، میرود.»
دومین USP این است که ما به مشتریان کمک میکنیم تا دادههای خود را پیدا کنند. ما جستجوی گوگل را به عنوان یک نسخه بستهبندی شده ارائه میدهیم که آنها میتوانند روی سرور سازمانی خود یا در فضای ابری خود نصب کنند. آنها به طور ناگهانی قادر خواهند بود تمام دادهها را پیدا کرده و نمایش دهند و بنابراین میتوانند تصمیم بگیرند که کدامیک از این دادهها باید وارد مدل زبان بزرگ شوند.
و سوم اینکه ما از نظر تنوع و عملکرد بیرقیب هستیم. این به این دلیل است که ما در حال حاضر چهارمین نسخه از چیپهای Tensor خود را در فضای ابری خود داریم. آنها به صورت اختصاصی برای یادگیری ماشینی بهینه شدهاند و مشتریان ما میتوانند – در مقایسه با رقبا – تا 90% عملکرد بیشتر با 50% هزینه کمتر داشته باشند.
چگونه به مشتریانی که نگرانیهایی در مورد انتقال دادههای ارزشمند خود به فضای ابری یک ارائهدهنده آمریکایی دارند، پاسخ میدهید؟
واگنر: ما با قوانین حفاظت از دادههای عمومی اتحادیه اروپا (DSGVO) مطابقت داریم و میتوانیم این را اثبات کنیم. اگر اینگونه نبود، گوگل نمیتوانست در آلمان فعالیت کند. ما در تمام سطوح تا سطح 5 توسط BSI گواهیشدهایم. تمام دادههایی که به فضای ابری میآیند، در حین انتقال و هنگامی که در فضای ابری هستند، رمزگذاری میشوند. ما همچنین فناوریای به نام محاسبات محرمانه (Confidential Computing) توسعه دادهایم. این بدان معناست که حتی میتوانیم در برخی برنامهها تضمین کنیم که دادهها به صورت رمزگذاریشده پردازش میشوند.
«ما ضمانت میکنیم که دادهها همیشه رمزگذاریشده و خارج از دسترس گوگل باقی میمانند.»
با همکاری شریک خود T-Systems، ما فضای ابری با حاکمیت را توسعه دادهایم. کلیدهای رمزگشایی دادهها را میتوانیم خارج از فضای ابری نگه داریم، مثلاً نزد مشتری یا T-Systems. به همین صورت میتوانیم تضمین کنیم که دادهها همیشه رمزگذاریشده و خارج از دسترس گوگل باقی میمانند. علاوه بر این، ما تضمین میکنیم که هرگز از دادههای مشتریان برای مقاصد خود استفاده نخواهیم کرد.
سهم کسبوکار ابری برای گوگل در حال حاضر چقدر است و چه توسعهای برای سالهای آینده انتظار دارید؟
واگنر: ابتدا باید بگویم که ما به توسعه بخش ابریمان با رشد و سودآوریاش افتخار میکنیم. ارقام خاصی درباره کشورها ارائه نمیدهیم؛ اما بسیار خوشحالیم که توانستیم از آلمان سهم قابلتوجهی در این رشد داشته باشیم. ما اکنون به چیزی بیش از 8 میلیارد در هر فصل رسیدهایم و رشد سریع بخش ابری در دو سال گذشته فوقالعاده است. این رشد همچنین در سرمایهگذاریهای ما در زیرساختها منعکس شده است. به تازگی – پس از اولین مکان در منطقه فرانکفورت – یک منطقه جدید در برلین-براندنبورگ افتتاح کردهایم. این نشاندهنده تعهد گوگل کلاود به موقعیت آلمان است. ما برنامه داریم تا 2030 یک میلیارد یورو در انرژی پاک و زیرساختها در آلمان سرمایهگذاری کنیم. ()