همکاری بین دستگاه‌های مختلف، شرط اساسی برای اجرای موفقیت‌آمیز سند امنیت غذایی است.
خلاصه مطلب
طبق گزارش خبرگزاری مهر و به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی، یک نشست تخصصی با عنوان «الزامات اجرایی سند ملی دانش‌بنیان امنیت غذایی» با حضور تعدادی از مسئولان و کارشناسان در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار گردید. ایمان افتخاری، دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، در این نشست به تحلیل جنبه‌های مختلف سند امنیت غذایی پرداخت.
او با تاکید بر اهمیت سند امنیت غذایی، این سند را به عنوان یک سند بزرگ، قوی، معتبر و جامع معرفی کرد و به ده ویژگی مهم آن اشاره کرد. او بیان کرد که این سند به ابعاد مختلف امنیت غذایی پرداخته و به طور کامل آن را تعریف کرده است. همچنین چهار رکن اصلی امنیت غذایی، شامل فراهمی، دسترسی، مصرف، سلامت و تاب‌آوری را در بر می‌گیرد.
او با تأکید بر اهمیت مشارکت گسترده اظهار داشت: در تدوین این سند، تمامی افراد و گروه‌های مرتبط، شامل بخش‌های خصوصی و دولتی، نهادها، مجلس، انجمن‌ها و دانشکده‌ها همکاری داشته‌اند. علاوه بر این، این سند توافق دیدگاه‌های مختلف فکری در کشور را در زمینه امنیت غذایی به همراه داشته است.
دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه این سند با واقع‌بینی و به منظور اجرایی شدن تهیه شده است، اظهار داشت: شاخص‌های آن بر پایه نیازهای اجرایی طراحی شده‌اند. همچنین، این سند از یک تئوری قوی برخوردار است که یک نگاه آن به منابع و نگاه دیگر به تولید معطوف است. تئوری بنیادین سند بر کشاورزی احیا کننده تمرکز دارد.
افتخاری اظهار داشت که این سند به طور کامل اسناد بالادستی را پوشش داده و به دقت اجرا کرده است. او افزود: این سند از اسناد پشتیبان بسیار قوی و محکمی بهره‌مند است و شامل ۶۰ زیرسند می‌باشد که هر کدام از آنها دقیق‌ترین اعداد، ارقام و شاخص‌ها را شامل می‌شوند.
ایشان اظهار داشت که هر یک از زیرسندها توسط متخصص‌ترین افراد در زمینه مربوطه تهیه شده‌اند و این سند بر پایه دانش استوار است و هدف آن استفاده از ظرفیت‌های نادیده گرفته شده برای افزایش نقش دانش در تولید محصولات غذایی می‌باشد. همچنین، بر کاهش سطح زیر کشت، کاهش مصرف آب و نهاده‌ها و افزایش بهره‌وری تأکید دارد.
دبیر ستاد علم و فناوری اشاره کرد که سند امنیت غذایی دارای نوآوری‌های متعددی است و ابراز امیدواری کرد که این ظرفیت‌ها به بهترین شکل ممکن مورد استفاده قرار گیرند.
افتخاری بیان کرد: سند امنیت غذایی به عنوان یک برنامه عملیاتی طراحی شده است که با هدف تغییر رویکردها و سیاست‌های فعلی در زمینه تولید و توزیع غذا تدوین گردیده و بنابراین نیاز به همکاری همه نهادها و دستگاه‌های مسئول در این زمینه دارد.
او یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های این سند را تئوری مستحکم مرتبط با کشاورزی احیا کننده دانست و بیان کرد: کشاورزی اغلب به عنوان یک عامل تخریب شناخته می‌شود، اما هدف ما در این سند ترویج نوعی کشاورزی است که توانایی احیاگری داشته باشد.
او اضافه کرد: این سند فقط یک سند تئوریک نیست، بلکه یک سند عملیاتی است که با بهره‌گیری از شاخص‌های قابل سنجش تهیه شده و همه سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با امنیت غذایی باید خود را ملزم به اجرای آن بدانند.
اجرای سند امنیت غذایی نیازمند هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف است
دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه سخنان خود بر اهمیت هم‌افزایی و هماهنگی میان دستگاه‌ها و نهادهای مختلف برای اجرای این سند تأکید کرد و بیان داشت: برای اجرای موفقیت‌آمیز این سند، نیاز به یکپارچگی و هماهنگی بین تمامی دستگاه‌ها وجود دارد و همه باید با هم برای دستیابی به اهداف سند تلاش کنند.
او با دعوت از همه دستگاه‌ها برای شرکت موثر در اجرای سند امنیت غذایی، ابراز امیدواری کرد که با اجرای کامل این سند، وضعیت امنیت غذایی در کشور بهبود یابد.
تأمین امنیت غذایی و نقش آن در تقویت اقتصاد مقاومتی
افتخاری با تاکید بر اهمیت ریل‌گذاری در حوزه امنیت غذایی، بیان کرد که باید به این موضوع به عنوان اولویت اول کشور توجه ویژه‌ای شود. او همچنین اظهار داشت که مسیر دستیابی به امنیت غذایی باید پیوسته باشد و در نهایت تأثیر مثبتی بر اقتصاد مقاومتی داشته و کشور را در برابر تحولات داخلی و خارجی مقاوم سازد.
دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان مزایای سند امنیت غذایی، به نکاتی مانند مشارکت گسترده ذی‌نفعان و کارشناسان در تدوین این سند، توافق نسبی میان مسئولان اجرایی، واقع‌گرایی و تعیین شاخص‌های دقیق، و بنیان دانش‌محور آن اشاره کرد که از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت این سند به شمار می‌آیند.
او همچنین با تأکید بر اهمیت سند امنیت غذایی در ایجاد گفتمان، اشاره کرد که امروزه مسئله امنیت غذایی بیش از گذشته به عنوان یک مطالبه عمومی در کشور مطرح می‌شود و حتی وارد بحث‌های محافل نخبه‌گرا شده است که در واقع تدوین این سند در این زمینه تاثیرگذار بوده است.
افتخاری ادامه داد که هنگام مواجهه با مسائل واقعی کشور و تصمیم‌گیری‌های اجرایی باید به این نکته توجه کنیم که در گذشته چه عواملی مانع تحقق برخی موارد شده‌اند و چرا به اندازه کافی به آنها پرداخته نشده است.
دکتر افتخاری خاطرنشان کرد که پس از ابلاغ سند امنیت غذایی، با چندین رویکرد و درخواست برای چگونگی اجرای آن مواجه شده‌ایم. او اظهار داشت که برای پیگیری ساختار اجرایی این سند، به نظر می‌رسد که تعارضات موجود و نبود دبیرخانه‌ای مشخص برای مسئولیت اجرای سند، نقطه اصلی شروع و گلوگاه کار محسوب می‌شود.
نحوه پیاده‌سازی سند امنیت غذایی
دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد داد که برای اجرای بهتر سند، نهادی مسئول در وزارت جهاد کشاورزی تشکیل شود و در عین حال وظایف دیگر دستگاه‌ها نیز تعیین گردد. همچنین، تأکید شد که وزارت نیرو، وزارت بهداشت و تمامی نهادهای مرتبط حضور فعالی در این زمینه داشته باشند. این نهاد می‌تواند تا زمان تصمیم‌گیری نهایی، هم‌افزا با شورای عالی سلامت و امنیت غذایی عمل کند.
او پیشنهاد دوم را این‌گونه مطرح کرد که اگر پیشنهاد اول عملی نشد، دبیرخانه‌های اجرایی در سازمان‌های اصلی تشکیل شوند و نهادی هماهنگ‌کننده در سطح ریاست جمهوری یا معاون اول برای حل تعارضات احتمالی میان این دبیرخانه‌ها ایجاد گردد.
افتخاری در نهایت با تأکید بر اهمیت تلاش و حمایت فکری مورد نیاز برای اجرای سند، ابراز امیدواری کرد که با اتخاذ تصمیمات دقیق و موثر، بهبود وضعیت امنیت غذایی کشور را شاهد باشیم.
در این جلسه، نمایندگانی از وزارت کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، به همراه تعدادی از کارشناسان شرکت داشتند و دیدگاه‌های خود را مطرح کردند.