راهکاری جدید برای بهبود آسیبهای استخوانهای حساس جمجمه و صورت
خلاصه مطلب
به گزارش خبرگزاری مهر و به نقل از مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران که وابسته به جهاد دانشگاهی است، یک روش درمانی نوین که با همکاری مراکز علمی معتبر داخلی و خارجی مانند دانشگاه شهید بهشتی، انستیتو پاستور ایران، دانشگاه پزشکی ونژو چین، دانشگاه یوانزی تایوان، دانشگاه ساوینتای هند و دانشگاه ایستینیه ترکیه و تحت هدایت دکتر حسین شاهسوارانی و دکتر مهدی جهانفر توسعه یافته است، راهحلی پیشرفته و خلاقانه برای ترمیم آسیبهای حساس استخوانی در جمجمه و صورت ارائه کرده است.
با توجه به افزایش آسیبهای متنوع در زندگی مدرن، ترمیم نقصهای استخوانی بهویژه در نواحی حساس مثل جمجمه، فک و صورت، همواره یکی از چالشهای اصلی در پزشکی بازساختی بوده و تیمهای تحقیقاتی جهانی به دنبال ارائه راهکارهای درمانی مؤثرتر هستند. در این راستا، استفاده از سلولهای بنیادی و فناوری نانوتکنولوژی به عنوان دو استراتژی مهم، در سالهای اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته است. روش درمانی نوینی که در این پژوهش معرفی شده، شامل کشت سلولهای بنیادی بر روی داربستی از سلولز طبیعی است که با نانوذرات سیلیکا و پروآنتوسیانیدین - ترکیبی طبیعی استخراج شده از هسته انگور - پوشش داده شده است. این داربست نهتنها به سلولهای بنیادی کمک میکند تا به سلولهای استخوانی تبدیل شوند، بلکه رشد و تکثیر آنها را بدون نیاز به آنتیبیوتیکها پشتیبانی میکند.
مطالعات پیشبالینی نشان دادهاند که این داربست با افزایش فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز، تسریع معدنی شدن ماتریکس استخوانی و تولید کلاژن، بازسازی سریعتر و کارآمدتر بافت استخوانی را ممکن میسازد. همچنین، خاصیت ضدباکتریایی این داربست در مقابل باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی، احتمال وقوع عفونتهای پس از جراحی را کاهش میدهد.
مطالعات پیش از آزمایشهای بالینی نشان دادند که داربست سلولی ساختهشده، نه تنها به بازسازی سریعتر بافت استخوانی کمک میکند، بلکه در بازسازی عروق، کاهش التهاب و ترمیم اپیتلیال نیز عملکرد قابل توجهی دارد. این خصوصیات، این فناوری را به یک راهکار کامل و کارآمد برای ترمیم آسیبهای استخوانی تبدیل کرده است.
این روش نوین درمانی که با الهام از طبیعت و استفاده از فناوریهای پیشرفته نانو و سلولهای بنیادی توسعه یافته است، نهتنها به عنوان یک پیشرفت در درمان آسیبهای استخوانی شناخته میشود، بلکه بار دیگر تواناییهای علمی کشور را در سطح جهانی به رغم محدودیتها و تحریمهای متعدد به نمایش گذاشته است. انتظار میرود که پس از تکمیل مراحل کلینیکی فعلی، این فناوری به زودی به صورت گسترده برای درمان آسیبهای جمجمه و صورت به کار گرفته شود. این پژوهش ارزشمند در مجله بینالمللی Emergent Materials منتشر شده و دسترسی به آن از اینجا ممکن است.