حضور مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور در کنفرانس چهاردهم خاورمیانه

بر اساس گزارشی از خبرگزاری مهر که به نقل از مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور منتشر شده است، چهاردهمین کنفرانس خاورمیانه با موضوع «آموختن از گذشته، تاب‌آوری در حال، و طراحی آینده» در روزهای ۱۶ و ۱۷ بهمن ۱۴۰۳ در شهر مسکو برگزار شد. این کنفرانس توسط کلوپ والدای و با همکاری موسسه شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه برگزار گردید.

دکتر طاهره میرعمادی با دعوت از سوی موسسه تحقیقات سیاست علمی کشور در ششمین نشست کنفرانس که با موضوع «چشم‌انداز سیاسی خاورمیانه در بستر تحولات علمی و فناوری جدید» در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳ در مسکو برگزار شد، حضور یافت و دیدگاه‌های خود را از منظر دیپلماسی علمی ارائه داد.

در سخنرانی‌اش، میرعمادی به سرعت پیشرفت فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی اشاره کرد و با اشاره به بحران‌های جهانی مانند تغییرات آب و هوایی و مسائل بهداشتی، تأکید داشت که این چالش‌ها بدون استفاده از فناوری قابل حل یا کاهش نیستند. او فناوری را به عنوان ابزاری برای توسعه و رفاه عمومی معرفی کرد و بر ضرورت دسترسی برابر کشورهای منطقه به این ابزار تأکید نمود.

او در ادامه به پتانسیل‌های منطقه غرب آسیا برای ایجاد شبکه‌های علمی منطقه‌ای و تبادل دانش اشاره کرد و بیان نمود: خاورمیانه، با تنوع در ویژگی‌های جغرافیایی و اقتصادی، محیطی مناسب برای توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه فراهم می‌آورد. ترکیب کشورهای غنی از منابع طبیعی با کشورهایی که دارای نیروی انسانی ماهر و زیرساخت‌های پژوهشی هستند، امکان ایجاد شبکه‌های دانش را به وجود می‌آورد که در آن تمامی اعضا می‌توانند از فواید همکاری بهره‌مند شوند.

میرعمادی ایده «شبکه دانش» را به‌عنوان نوعی همکاری غیرمتمرکز توصیف کرد که در آن تبادل اطلاعات و دانش به‌صورت افقی و بدون سلسله‌مراتب انجام می‌شود. او اظهار داشت: «تفاوت‌های موجود در میزان سرمایه انسانی و مالی کشورهای منطقه نه‌تنها تهدیدی محسوب نمی‌شود، بلکه می‌تواند به یک مزیت مکمل برای همکاری‌های علمی و فناورانه تبدیل گردد.»

او به فرهنگ علمی و دانش‌محور مشترک در کشورهای منطقه اشاره کرد و بیان داشت که این فرهنگ می‌تواند همکاری‌های صلح‌آمیز میان دانشگاهیان و پژوهشگران را، حتی با وجود تفاوت‌های سیاسی و ایدئولوژیک، تسهیل کند. دکتر میرعمادی معتقد است که شبکه‌های دانش با تمرکز بر چالش‌های مشترک مانند بحران‌های زیست‌محیطی یا مسائل بهداشتی، می‌توانند به تدریج ارتباطات منطقه‌ای را تقویت کرده و با ورود به زنجیره‌های ارزش جهانی، به ابزاری کارآمد برای دیپلماسی علمی و توسعه صلح و رفاه در منطقه تبدیل شوند.

در نهایت، او بر اهمیت تعاملات علمی در حوزه فناوری‌های زیستی و پزشکی، از جمله فناوری‌های کمک‌باروری و جراحی‌های پزشکی، به عنوان نمونه‌هایی از دیپلماسی علم و فناوری تأکید کرد و پیشنهاد داد که این نوع همکاری‌ها در سطح منطقه گسترش یابد.

در این نشست که زیر نظر دکتر آندری کورتونوف، عضو شورای روابط بین‌الملل روسیه و با حضور کنستانتین موگیلفسکی، معاون وزیر علوم و آموزش عالی فدراسیون روسیه، دکتر نبیل فهمی، وزیر امور خارجه سابق مصر و استاد در دانشگاه آمریکایی قاهره، و دکتر طاهره میرعمادی، استاد سیاست فناوری و نماینده مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور برگزار شد، مباحثی پیرامون آشفتگی‌های منطقه‌ای و تدوین راهبردهای توسعه بلندمدت مورد بررسی قرار گرفت. از جمله موضوعات مطرح شده، تدوین برنامه‌های توسعه بلندمدت در حوزه‌های علمی، فناوری و اجتماعی در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و امکان اجرای این برنامه‌ها در شرایط عدم اطمینان و تبدیل آن به نیروی محرکه‌ای برای کل منطقه بود.

مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور این مشارکت و حضور را به عنوان فرصتی برای تقویت دیپلماسی علمی و فناوری و گسترش شبکه‌های منطقه‌ای دانش در غرب آسیا برای کشور می‌بیند.